SORU: Şüpheli şeylerden kaçınma hususunda hadis var mıdır?
CEVAP:
Haram ve şüpheli şeylerden kaçınmayı emreden ve bunun takvanın bir gereği olduğuna işaret eden birçok hadîs-i şerif vardır… Bunlardan bazısı şunlardır:
1- İbn-i Mâce’nin zikrettiğine göre Ebû Zerr (r.a)’dan rivayetle Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Ben bir kelime –râvi Osman dedi ki: “Bir âyet”- biliyorum ki, eğer insanların hepsi onu tutsaydılar hepsine kâfi gelirdi…” Ashâb: “Ey Allah’ın Rasûlü, bu hangi ayettir?” deyince Rasûlullah (s.a.v); “Ve kim Allah’tan korkar (takva sahibi olursa), Allah o kimseye (darlıktan genişliğe) bir çıkış yolu ihsan eder…” ayetini okudu… (Talâk, 65/2)
2- İbn-i Mâce’nin zikrettiğine göre Ebû Hureyre (r.a)’dan rivayetle Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Ey Ebû Hureyre, verâ sahibi ol (harama düşme şüphesi olan şeylerden de kaçın) ki insanların Allah’a en iyi kulluk edeni olasın…”
3- İbn-i Mâce’nin zikrettiğine göre Ebû Zerr (r.a)’dan rivayetle Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Sakınmak gibi verâ yoktur…”
4- Buhârî ve Müslim’in zikrettiğine göre Numân b. Beşîr (r.a) şöyle demiştir: Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Helal apaçıktır. Haram da bellidir. İkisi arasında (haram mı, helal mi olduğu bilinemeyen) birtakım şüpheli şeyler vardır ki insanların birçoğu onları bilmezler. Her kim şüpheli şeylerden sakınırsa, ırzını ve dinini korumuş olur. Kim de şüpheli şeylere girerse, harama dalmış olur. Bu, (içerisine girilmesi yasak olan) koru etrafında sürüsünü otlatan çoban gibidir, her an sürüsünü yasak bölgeye girdirip otlatabilir. Dikkat ediniz! Her padişahın bir korusu vardır. Biliniz ki Allah’ın korusu da haramlarıdır…”
5- Tirmizî; Nesâî’nin zikrettiğine göre Hasan b. Ali (r.a) şöyle demiştir: Rasûlullah (s.a.v)’den; “Helal veya haram olması hususunda seni şüpheye düşüren şeyi bırak, düşürmeyene bak!” buyurduğunu işitip öğrendim…
6- Taberânî’nin zikrettiğine göre Eskâ oğlu Vâsile’den rivayetle Rasûlullah (s.a.v)’e: “Zahit kimdir?” diye soruldu. Rasûlullah (s.a.v): “Şüpheli şeylerde durandır (tevakkuf edendir)…” buyurdu.
7- Tirmizî ve İbn-i Mâce’nin zikrettiğine göre Urve oğlu Atıyye es-Sa’di (r.a)’dan rivayetle Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Kul, mahzurlu şeylere düşmek korkusuyla mahzurlu olmayan şeyleri terk etmedikçe muttakilerden olamaz…”
8- Ahmed b. Hanbel ve Beyhakî’nin zikrettiğine göre Abdullah b. Ömer (r.anhümâ)’dan rivayetle Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “İçerisinde bir dirhemi haram olduğu halde, on dirheme bir elbise alan kimsenin, o elbise ile kıldığı namazı ve tuttuğu orucu Allah kabul etmez…” Sonra hadisi rivayet eden İbn-i Ömer (r.a) parmaklarını kulaklarına tıkayarak: “Ben bunu Rasûl-i Ekrem’den duymadımsa, kulağım sağır olsun!” dedi… (İhyâu-Ulûmi’d-Dîn)
