SORU: Mezhepler arasında farz olan hac yolculuğu hakkındaki ihtilafa diğer yolculuklar kıyas edilebilir mi? Fakihler arasındaki ihtilafın sadece farz olan bir yolculuk hususunda olduğu… Tercihe bağlı yolculuğun bu ihtilafa kıyas edilemeyeceği hakkında icmâ olduğu…
CEVAP:
Şafiîler, Malikîler ve diğer fakihler arasındaki görüş ayrılığı yalnızca hac yolculuğu da dâhil, bir farzın yerine getirilmesi ile ilgili yolculuk hususundadır. Tercihe bağlı olan mutlak yolculuk hususunun buna kıyas edilmeyeceği konusunda da icmâ vardır. Zira Buhârî ve Müslim’in zikrettiği üzere Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Bir erkek bir kadınla o kadının mahremi olmaksızın kesinlikle bir arada baş başa kalmasın. Bir kadın da ancak mahremi ile yolculuğa çıksın.” Bunun üzerine bir adam kalktı ve “Ey Allah’ın Rasûlü! Benim karım hacca niyetle yola çıktı. Bende şöyle şöyle bir gazveye yazıldım” dedi. Rasûlullah (s.a.v); “Git karınla birlikte haccet” buyurdu.
(İbn-i Âbidîn, Mevâhibü’l-Celîl fî Şerhi Muhtasari’ş-Şeyh Halil Malikî, Tefsir-ü Mustafa’l Adevî, Tefsirü’l Münîr, Ahkamu’l Kur’an li’t-Tahâvî, Sübülü’s-Selâm, Neylü’l Evtâr, Bidâyetü’l Müctehid, el-Fevâkihu’d-Devânî alâ Risaleti İbn-i Ebî Zeyd, Metnü’r-Risale (Malikî), el-Hâvi’l Kebîr li’l Mâverdî, el-İbtihâc-ü Tezhîb-i Muğni’l Muhtâc, el-Furu’ li-İbn-i Müflih Hanbelî, el- Muğnî Hanbelî, el-Huccetü li’ş-Şeybânî Hanefî, Ta’rîfât li’l Cürcânî, Külliyyât li’l Kefevî, Câmiu’l Ulûm fî Istılâhâti’l Fünûn, Mebsût li’s-Serahsî, Hâşiyetü’l Adevî alâ Şerhi Muhtasar Halil Huraşî, Mecmû’ Şerhu’l Muhezzeb li’n-Nevevî, Şerhu’l Müntehâ li’l Behûtî, Cezîrî -dört mezhebe göre- İslam Fıkhı ve Zühaylî -dört mezhebe göre- İslam Fıkhı)
