SORU: Gasbın tarifi nedir? Gasbın ahiretteki ve dünyadaki hükmü nedir? Gaspçı gasbettiği malı nasıl tazmin eder?
CEVAP:
a) Gasp; bir kimsenin kıymetli ve muhterem olan malını izni olmaksızın haksız yere elinden alıp o malı başkasına vermektir…
b) Bir kimsenin başkasına ait olan bineğe bir şey yüklemesi gasptır. Başkasına ait olan halı ve kilim üzerine oturmak gasp değildir…
c) Gasbın ahiretteki hükmü; günahtır, Allah’ın (c.c) azabını hak etmektir…
d) Gasbın dünyadaki hükmü; gasbeden kimsenin gasbettiği şey mevcut ise gasbettiği yerde sahibine aynen vermesi, gasbettiği şeyi telef etmiş ise kıymetini ödemesi vaciptir. Gaspçının gasbettiği mal, mislî (yani çarşı ve pazarda bahası değişmeyen ve benzeri bulunan) mallardan ise mislini öder, kıyemî yani çarşı ve pazarda misli bulunmazsa dava günündeki kıymetini öder. İmam Ebû Yusuf (rh.a)’e göre o malın gasbedildiği günündeki kıymetini öder. İmam Muhammed (rh.a)’e göre o malın çarşı ve pazarda kalmadığı gündeki kıymetini öder… (Mültekâ/Mevkûfât)
