SORU: “Faizle Bir Tane Ev Almak Caizdir” sözü doğru mudur, fıkıhta böyle bir fetva var mıdır? Bir evde oturmak zaruret midir, değil midir? Bankadan ev almak caiz midir? “Zaruretler mahzurlu şeyleri mübah kılar” kaidesine binaen faizle sadece bir tane ev almak caiz midir? Bir kimse gayr-i müslim bir devlette yaşıyorsa ve helal imkânlardan hiçbirisi mevcut değilse bu durumda faizle ev alabilir mi? “Müslüman bir kişi, gayr-i müslim bir devlette kalmasını gerektirecek zaruri bir durum olmaksızın, kendi ihtiyarına binaen kalıyorsa bu kimseye faizle ev almak veya inşa etmek haram olur” kavline göre o halde dâru’l-harp’te faiz almak caiz midir, değil midir, açıklar mısınız? Haram ve faiz yemek için hileler yapmak… Ev alma hususunda nefsin baskısına bir ikaz!
CEVAP:
Bu hususta Kadâyâ Fıkhıyye Muâsıra ve İhyâ-u Ulûmi’d-Dîn’de şunlar zikredilmiştir:
Zamanımızda bazı hocaefendiler, “faizle bir tane ev almak caizdir, fıkıhta bunun hükmü ve yeri vardır” demişler ve Müslümanların faizle ev almalarına vesile olmuşlardır. Evet, fıkıhta “zaruret durumunda faizle bir tane ev almak veya ev yaptırmak mübahtır” denilmiştir, ancak aşağıda da açıklanacağı üzere bu, kişinin o memlekette mutlaka kalması gerektiği ve bu memlekette oturmak için kiralık bir ev, oda, pansiyon, otel vs. hiçbir imkânın bulunmadığı ve helal hiçbir yolla ev alma veya yaptırmanın mümkün olmadığı bir durumda caizdir. Cenâb- Hak bizleri “en küçüğünün günahı anasıyla cimâ etmek gibi” olan faizden muhafaza eylesin… Âmin…
Aşağıda sizlere, el-Ezher üniversitesi Fıkhu’l-Mukâren bölüm başkanı Prof. Dr. Rafet Osman’ın Kadâyâ Fıkhıyye Muâsıra kitabına yazdığı (2003), mevzuumuz ile alakalı kısımdan tercüme ederek aktarmaya çalışacağım inşallah.
1- Bir evde oturmak zaruret midir, değil midir?
Ev, herhangi bir zarara dûçar olmaksızın kendisinden müstağni olunabilecek bir metâ değildir. Yani ev, kemaliyattan/tahsinattan değildir. Bilakis bir ev, ya hâciyyattandır veya zaruriyyattandır, ancak zaruriyyattan olması daha muhtemeldir. Zira bir kimsenin ailesinin, eşinin ve çoluk çocuğunun açıkta gecelemeleri/kalmaları, bu kişileri canları, namusları ve malları hususunda herhangi bir düşmanlığa/saldırıya uğramaktan korumaz/menetmez. İşte ev, korunması zaruriyattan olan bu hususların muhafazasını sağlayan vesilelerden bir tanesidir. Binaenaleyh evin zaruriyattan olduğu ortaya çıkmaktadır…
2- Bankadan ev almak caiz midir?
Yukarıda açıklandığı üzere mademki ev, kendisinden müstağni olunamayacak bir dünya metaıdır, o halde “bankadan ev alınabilir mi?”, sorusunun cevabı nedir?
Bu soruya cevap vermeden önce bir bankadan ev satın alma çeşitlerine ve bunların ayrı ayrı hükümlerine kısaca bakmak zorundayız. Bir bankadan şu şekillerden biriyle ev alınabilmektedir:
a) Bankanın ev inşa edip, bu evleri peşin veya taksitli olmak üzere iki fiyat seçeneği sunarak satışa sunması…
Bu durum caizdir, herhangi bir haramlık söz konusu değildir. Peşin satışta fiyat, vadeliye göre biraz daha aşağı olmaktadır. Vadeli satışta fiyata yapılan ziyade faiz değildir. Zira asıl fiyat ve asıl fiyata yapılan ziyade aynı akit içerisinde veya aynı muamele içerisinde değildir. Keza asıl fiyat ve asıl fiyata yapılan ziyade, sûreten (göstermelik) yapılan iki akit içerisinde de değildir. Binaenaleyh böyle peşin ve vadeli olmak üzere iki fiyat sunulması hileyle faiz akdi yapmak değildir… (Şu an bankaların-finans kurumlarının hiçbiri bunu yapmamaktadır…)
b) Bankanın, bankanın ve müşterinin üzerinde anlaştıkları bir evi, iki tarafın da bildiği bir fiyata satın aldıktan sonra, fiyatın üzerine belirli bir yüzdelikte ziyade yaparak müşteriye satması.
Bu akit caizdir, zira bu bir murabaha akdidir. Murabaha akdi, satıcının, bir malı bir fiyata alıp, aldığı fiyatın üzerine belirli bir ziyade koyduktan sonra müşteriye, ikisinin anlaştığı bir fiyata satmasıdır… (Buradaki “murabaha” akdi ile Finans kurumlarının “murabaha” akdi adı altında icra ettikleri satış/akit birbirine karıştırılmamalıdır…) (Şu an bankaların-finans kurumlarının hiçbiri bunu yapmamaktadır…)
c) Bankanın, ev almak veya ev inşa etmek isteyen kişilere faizle borç/kredi vermesi…
Bu durum, faiz çeşitlerinden birisidir. Bu ise Kur’ân, Sünnet ve İcmâ ile haramdır. Bu çeşit faizi yiyen, yediren, kâtipliğini yapan, şahitliğini (kefilliğini vs.) yapan Rasûlullah’ın (s.a.v) lisanıyla lanetlidirler (Allah’ın rahmetinden uzaklaştırılmışlardır)… (Şu an bankaların-finans kurumlarının ev alım-satım sistemi bu şekildedir…)
3- “Zaruretler mahzurlu şeyleri mübah kılar” kaidesine binaen faizle sadece bir tane ev almak caiz midir?
Zaruret hali ne demektir? Zaruret öyle bir halettir ki, insan bu durumda haram olan şeyi yapmazsa, canı veya namusu yahut malı hususunda şiddetli bir tehlikeye/zarara/meşakkate maruz kalır… İşte böyle bir durumda haramı irtikâp etmek yahut vacibi terk veya yapılması gereken vakitten tehir etmek mübah olur…
Zaruret hali, ev almak veya inşa etmek için bankadan faizle borç almayı bir şartla helal kılar… Zaruret halinde ev almak için faizle borç almayı helal kılan bu şart, helal bir alternatifin bulunmamasıdır… Hemen belirtmek gerekir ki faizle elde edilecek bu ev, sadece zarureti ortadan kaldıracak vasıfta bir ev olmalıdır (çünkü zaruretler, zaruret miktarınca takdir edilir)… Evet, zaruret halinde faizle bir tane ev almayı veya inşa etmeyi caiz kılan bu şart, helal bir alternatifin bulunmamasıdır… O halde helal alternatifin ne olduğunu kısaca şöyle açıklayabiliriz:
1- Kiralık bir ev bulunması: Şayet yukarıda bahsi geçen kişi, ihtiyacını karşılayabilecek kiralık bir ev (veya otel, pansiyon, stüdyo daire vb.) bulabilecekse, o halde faizle ev alması veya inşa etmesi haram olur…
2- Taksitle ev satın almanın mümkün olması: Şayet yukarıda bahsi geçen kişinin, kendi hayat standardına uygun bir evi taksitle alması mümkün ise, bu durumda faizle ev alması haram olur…
3- Taksitle ev inşa etmenin mümkün olması: Şayet yukarıda bahsi geçen kişinin, ihtiyacına yetecek kadar bir evi müteahhitlere ve inşaat şirketlerine yaptırması mümkün ise, bu durumda ev inşa etmek için faizle borç alması haram olur…
Zikredilen bu helal durumlardan birisi veya helal olan başka bir durum mevcut ise, o halde bir Müslümanın ister Müslüman bir devlet içerisinde ister gayr-i Müslim bir devlet içerisinde yaşasın faizle ev alması veya inşa etmesi haram olur…
4- O halde, bir kimse gayr-i Müslim bir devlette yaşıyorsa ve yukarıda zikredilen (Kiralık bir ev-otel-pansiyon, Taksitle ev satın alma, Taksitle ev inşa etme) veya daha başka helal imkânlardan hiçbirisi mevcut değilse bu durumda faizle ev alabilir mi?
Bir kimse gayr-i Müslim bir devlette yaşıyorsa ve yukarıda zikredilen (Kiralık bir ev-otel-pansiyon, Taksitle ev satın alma, Taksitle ev inşa etme) veya daha başka helal imkânlardan hiçbirisi mevcut değilse, bu durumda bakılır:
a) Şayet bu kişi gayr-i Müslim devlette zaruretten dolayı kalıyorsa…
Müslüman bir kişi, gayr-i Müslim bir devlette, kendisini veya ailesini ölümden muhafaza etmek, kendisinin veya ailesinin namusunu veya malını şiddetli tehlikelerden korumak için kalıyorsa, örneğin siyasi mülteci ise ve yukarıda zikredilen (Kiralık bir ev-otel-pansiyon, Taksitle ev satın alma, Taksitle ev inşa etme) veya daha başka helal imkânlardan hiçbirisi de mevcut değilse, o takdirde faizle ev alması caiz olur…
b) Şayet bu kişi, gayr-i Müslim devlette kalmasını gerektiren bir zaruret olmaksızın orada kendi ihtiyarına binaen kalıyorsa…
Müslüman bir kişi, gayr-i Müslim bir devlette, kendi ihtiyarına binaen kalıyorsa, örneğin daha iyi bir iş bulabilmek, daha yüksek bir gelir elde edebilmek, daha yüksek bir hayat standardında yaşamak gayesiyle kalıyorsa, o takdirde bu kimseye faizle ev almak veya inşa etmek haram olur… Cenâb-ı Hak Kur’an-ı Mübin’de şöyle buyurmuştur: “Kendilerine zulmetmekteler iken meleklerin canlarını aldığı kimseler var ya; melekler onlara şöyle derler: “Ne durumdaydınız? (Niçin hicret etmediniz?)” Onlar da, “Biz yeryüzünde zayıf ve güçsüz kimselerdik” derler. Melekler, “Allah’ın arzı geniş değil miydi, orada hicret etseydiniz ya!” derler. İşte bunların gidecekleri yer cehennemdir. O ne kötü varış yeridir. Ancak gerçekten zayıf ve güçsüz olan, çaresiz kalan ve hicret etmeye yol bulamayan erkekler, kadınlar ve çocuklar başkadır. Umulur ki, Allah bu kimseleri affeder. Çünkü Allah çok affedicidir, çok bağışlayıcıdır…” (Nisâ/4; 97, 98, 99)
5- (Yukarıda) “Müslüman bir kişi, gayr-i Müslim bir devlette kalmasını gerektirecek zaruri bir durum olmaksızın, kendi ihtiyarına binaen kalıyorsa bu kimseye faizle ev almak veya inşa etmek haram olur” dediniz, o halde Dâru’l-Harp’te faiz almak caiz midir, değil midir, açıklar mısınız?
Dâru’l-Harp’te bir Müslüman’ın bir kâfirle faizli muamelede bulunması haramdır. Bu, Cumhur-u Ulemanın görüşüdür… Kâfir bir memlekette, yaşadığımız şu an itibariyle faizli muamelede bulunmak Cumhur-u Fukahâ’ya göre haramdır… Şu illetle ki;
a) Faiz ile ilgili deliller umumi olup, bu deliller bir durumla diğer bir durum arasını, bir mekânla diğer bir mekânın arasını (hüküm bakımından) ayırmamıştır… Binaenaleyh delillerin umumi oluşu, faizin Dâru’l-İslam’da da Dâru’l-Harp’te de haram olduğunu gösterir…
b) Faizin haram oluşu, faiz muamelesini yapan taraflardan her biri için yani hem Müslüman kişi için hem de kâfir kişi için sabittir… Şöyle ki, Müslüman kişiye faizin haram olduğu Kur’ân, Sünnet ve İcmâ ile olduğu aşikârdır… Kâfir kişiye faizin haram olduğu ise Cenâb-ı Hakk’ın Ehli Kitap hakkındaki, “Kendilerine yasaklanmış olduğu hâlde faiz almaları” kavli kerimidir… (Nisâ/4, 161)
c) Yaşadığımız şu zaman (2003) itibariyle Dâru’l-Harp diyebileceğimiz bir ülke bulunmamaktadır. Zira İslam Devletleri, Birleşmiş Milletlere üye olmuşlar ve “üye devletlerden birinin diğerine harp ilan etmemesini” içeren antlaşmaya imza atıp bu antlaşmaya uyacaklarını taahhüt etmişlerdir. Dolaysıyla BM’ye üye olan devletleri Dâru’l-Harp diye nitelememiz doğru olmayacaktır. Bilakis BM’ye üye olan bu kâfir devletler Dâr-u Ahd olmuşlardır. Yani Müslüman Devletler ile Kâfir Devletler, Müslüman bir devletin kâfir bir devlete savaş ilan etmemesi hususunda antlaşma imzalamışlardır…
d) Dâru’l-Harp’te faiz almayı caiz gören görüşe göre de şu zamanımızda gayr-i Müslim bir devlette faizle ev almak sahih değildir. Zira bu görüşe göre mevzubahis olan husus, Müslümanın harbî (yani Dâru’l-Harp’te yaşayan kâfir) kişinin malını faizle almasıdır. Bizim sadedinde olduğumuz mesele ise bankadan faizle ev alma mevzusu olup, binaenaleyh harbî’den faiz almak değil, ona fazladan faiz ödemek söz konusudur…
Son olarak;
İslam Fıkıh Akademisi’nin Cidde’de 1990’da 14-20 Mart tarihleri arasında yapmış olduğu toplantısındaki fetvasına göre; ev, insanın aslî ihtiyaçlarından olup meşru ve helal yollarla elde edilmelidir. Bankaların az veya çok, faizle verdikleri kredilerin hepsi haramdır. Ev almak için meşru ve helal başka alternatif yollar bulunmalıdır…
Prof. Dr. Rafet Osman’ın, “Kadâyâ Fıkhıyye Muâsıra” kitabından yaptığımız tercüme burada bitti…
6- Haram ve faiz yemek için hileler yapmak…
Buhârî ve Müslim’in zikrettiği üzere Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Allah Yahudileri kahretsin. Onlara (sığır ve koyunların) iç yağları haram kılınmıştı. Onlar da iç yağını (eritip) sattılar…”
Yahudiler şöyle bir hile yapmışlardı: Kendileri iç yağını yemediler, ama ondan gelen geliri yediler ve bunu “iç yağı yememek” olarak yorumladılar. Hâlbuki bu hüküm, onların iç yağından asla faydalanmamaları hususundaydı. Satıp parasını yemek de aynı (haram) hükme dâhildi…
Bugün de bazı faiz yiyenler buna benzer hileler üretmektedirler… Görünürde faizden sakınırlar ama gerçekte faiz yerler… Kimi yerde faize “nema” derler, kimi yerde ise “kâr payı” derler ve sonuçta faiz yerler… Asıl fiyat ve asıl fiyata yapılan ziyadenin aynı akit içerisinde veya aynı muamele içerisinde olması durumunda da hüküm aynıdır… Keza asıl fiyat ve asıl fiyata yapılan ziyade, sûreten (göstermelik) yapılan iki akit içerisinde de olması da faizdir…
7- Ev alma hususunda nefsin baskısına bir ikaz!
Selef-i Salih’e benzeme gayreti içerisinde olanlara hitaben…
a) Rasûlullah (s.a.v)’den sonra ilk ortaya çıkan şey “tûl-i emel”, “tedriz” ve “teşdid”’dir… “Tedriz” elbiseleri güzel bir şekilde dikmektir. Elbiseler Rasûlullah (s.a.v)’in zamanında, birbirlerine tutuşturulan parçalar halindeydi… “Teşdid” ise kireç ve tuğladan yapılan binalardır. Oysa Asr-ı Saadet’te hurma dalları ve ağaçlarıyla bina yapılırdı… Haberde şöyle varit olmuştur: “Halk üzerine bir zaman gelecektir ki Yemen mamulü kürklerin nakışlandığı gibi, halk, elbiselerini nakışlayacaktır…”
b) Rasûlullah (s.a.v), amcası Abbas’a yüksek yaptığı bir evi/çardağı yıkmasını emretmiştir…
c) Rasûlullah (s.a.v), yüksek bir kubbenin yanından geçerken “Bu kimindir?” diye sordu. “Filân adamındır” dediler. Ev sahibi Rasûlullah (s.a.v)’e geldiğinde ondan yüzünü çevirdi. Eskiden olduğu gibi ona yönelmez oldu. Bunun üzerine kişi, Ashaba, Rasûlullah (s.a.v)’in neden değiştiğini sordu. Durum kendisine anlatılınca gidip o kubbeyi yıktı. Bir müddet sonra Rasûlullah (s.a.v) yine oradan geçerken kubbeyi göremeyince ona ne olduğunu sordu, Ashab da Rasûlullah (s.a.v)’e hâdiseyi anlattı. Rasûlullah (s.a.v) de o kimseye hayır duada bulundu…
d) Hasan-ı Basrî (rh.a) şöyle demiştir: “Rasûlullah (s.a.v) kerpici kerpiç üzerine, kamışı kamış üzerine koymadan dünyadan göç edip gitti…”
e) Ebû Dâvûd’un zikrettiği üzere Âişe (r.anha)’dan rivayetle Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Allah, bir kula şer murad ettiğinde onun malını su ve çamurda (yani ev ve bina yapımında) helâk eder…”
f) Abdullah b. Ömer (r.a) şöyle demiştir: “Biz, bir gün kamıştan bir ev yapıyor (tamiri ile uğraşıyorduk). Rasûlullah (s.a.v) yanımızdan geçerken “Bu nedir?” diye sordu. Biz de “Bizim çürümeye yüz tutan kamıştan evimizdir, tamir ediyoruz…” dedik. Rasûlullah (s.a.v) de: “Ben ahiret işini bundan daha acele görüyorum (ahiretin bu evden daha önemli işiniz olduğunu sanıyorum)…” buyurdu…
g) Nuh (a.s) kamıştan bir ev yapıyordu, kendisine “Keşke çamurdan iyi bir ev yapsaydın” denildiğinde, (ömrünün uzunluğuna rağmen) şöyle demiştir: “Ölecek bir insan için bu da çoktur…”
h) Hasan-ı Basrî (rh.a) şöyle anlatmıştır: Safvan b. Muhayrız yıkılmaya yüz tutan kamıştan yapılan bir evde otururken yanına girdim. Kendisine “Keşke bunu tamir etseydin” deyince, şöyle dedi: “Nice kişiler öldü de bu hâlâ bu haliyle ayakta duruyor (ev böyle yıkılır durumda iken nice sağlam adamlar öldü gitti, o ise hala ayakta duruyor)…”
I) Taberânî’nin zikrettiği üzere İbn-i Mesûd (r.a)’dan rivayetle Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Kim ihtiyacından fazla bina yaparsa kıyamet gününde o binayı sırtlamakla mükellef kılınır (sırtlaması istenir)…”
j) İbn-i Mâce’nin zikrettiği üzere Habbâb (r.a)’dan rivayetle Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Kulun (harcadığı) bütün nafakalarından dolayı kendisine ecir yazılır. Ancak su ve çamura (yani ev ve bina yapımına) harcadığı hariç (ona ecir yoktur)…”
k) Rasûlullah (s.a.v) kendisine evinin darlığından şikâyet eden bir kişiye; “Göktekini (cennettekini) genişlet…” buyurmuştur…
l) Ömer (r.a) Şam yolunda, kireç ve kerpiçten/tuğladan yapılmış oldukça yüksek bir bina gördü. Allah-u Ekber/Subhanallah diyerek şöyle dedi: “Bu ümmette, Hâmân’ın Firavuna yapmış olduğu binayı yapanların bulunacağını zannetmiyordum…” Ömer (r.a) bu sözüyle Firavunun şu sözünü kastetmişti: “Ey Hâmân! Benim için bir ateş yakıp tuğla pişir de bana bir kule yap…” (Kasas/28, 38)
Denilmiştir ki: Kendisi için kireç ve kerpiçten ilk bina yapan Firavundur. Bunu ilk kullanan da Hâman’dır…
m) Seleften öyleleri vardı ki evlerini gayet basit yaptıkları için, ömürleri boyunca evlerini bir kaç defa yıkıp yapmak zorunda kalmışlardı…
Onlardan öyleleri vardı ki hacca gittiğinde veya gazaya çıktığında evini elden çıkarır (yıkar) veya komşularına hibe ederdi. Döndüğü zaman (evini tekrar yapar veya hibe ettiği kişiler tarafından) kendisine geri verilirdi…
Selefin evleri ot ve deriden idi. Tavan yüksekliği ayakta durup ellerini kaldırdığında değecek kadardı…
Hasan-ı Basrî (rh.a) şöyle demiştir: “Rasûlullah (s.a.v)’in odalarına/evine girdiğimde elim tavana değerdi…”
n) Amr b. Dinar şöyle demiştir: “İnsanoğlu altı zirâ’dan daha yüksek ev yaptığında, bir melek ona şöyle haykırır: ‘Ey fâsıkların en fâsığı (daha) nereye (gidiyorsun)?’
o) Süfyan-ı Sevrî, sıvalı (güzelce) yapılan bir binaya bakmayı yasaklayarak şöyle demiştir: “Eğer o binalara hayran hayran bakılmasaydı sahipleri onları öyle (süslemezdi) yapmazdı. O binalara bakmak, onları o şekilde yapmaya yardım etmek demektir…”
p) Fudayl b. Iyaz şöyle demiştir: “Ben bina yapıp da terk edene (geriye bırakana) hayret etmiyorum. Fakat bakıp da ibret almayana hayret ediyorum…”
r) İbn-i Mesûd (r.a) şöyle demiştir: “Bir kavim gelecek ve çamuru yükseltecek, dinlerini alçaltacaktır. (Rum) atlarına binecekler, sizin kıblenize durup namaz kılacaklar fakat dininizin gayrısı (başka bir din) üzerine öleceklerdir…”
(İmam Gazâlî, “İhyâ-u Ulûmi’d-Dîn” “Zühd Bahsi”’nden kısaltılarak alınmıştır…)
8- Netice olarak…
Evet, netice olarak şunu söylemek istiyorum ki, yukarıda da gördüğünüz üzere zaruri olan şey barınmadır, ev almak değildir. Barınma ise kiralık ev vs. ile de giderilmektedir. O halde bir kişi ne olursa olsun ev almalıyım dememelidir. Zira barınmanın tek yolu ev almak değildir…
Ayrıca, ev almak bir kul hakkında mutlaka hayırlı da olmayabilir, çünkü ev almakla yukarıda geçen “Allah bir kula şer murad ettiğinde onun malını su ve çamurda helâk eder” hadisi şerifindeki “hakkında şer” murad edilen kullar içine dâhil olup olmadığımızı bilememekteyiz… O halde “illa ev almam lazım” deyip gayr-i meşru haram yolların kapılarını zorlamamak gerekir…
Eğer kaderimizde bizim için bir ev veya bir araba takdir edilmişse, o bize gelecektir, gelmeme gibi bir şansı yoktur…
Allah (c.c) kimimizin imanını fakirlikle muhafaza eder, kimimizin imanını da zenginlikle muhafaza eder… Önemli olan imanla yaşayıp ölmektir, imanımıza mal olma pahasına dünyalığı elde etmek değildir…
Eğer Cenâb-ı Hak helalinden imkân verirse, ‘evini de al arabanı da al’ ama imkânın yok ise, kirada oturmak ve otobüsle gidip gelmek dünyanın sonu değildir, hakkında hayırlı olan durum budur…
Ne acayiptir ki! Bizler hem dua edip hakkımızda hayırlı olanı isteriz, hem de hakkımızda hayırlı olan başımıza gelince taksimata razı olmayız… Kiracı isek ve dolmuşla/otobüsle gidip geliyorsak buna rıza göstermek gerekir, zira hakkımızda neyin hayırlı olduğunu bilememekteyiz. Zira bir hadisi şerifte “Hayır vâki olan şeydedir” buyrulmuştur, o halde başımızda vâki olan durum ne ise ona razı olmamız gerekir…
Dünya, cennete çevrilmesi gereken bir yer değil, imtihan yeridir… Dünyada olmasını istediğimiz şeyler, göl/deniz/orman manzaralı evler, envai çeşit yiyecekler-içecekler, harikulade binekler, geniş araziler, hizmetliler vs. işte bütün bunları elde etme veya elde etmeye çalışma yeri dünya değildir. Cenâb-ı Hak bunları bir ticaret karşılığı bize Cennette vereceğini zaten vaat ediyor ve bu ticaretin içeriği; “Yetmiş yıllık ömründe Cenâb-ı Hakk’ın muktezasınca yaşayıp cennete girmektir.” Yetmiş yıl dedim, zira hadisi şerifte “Ümmetimin yaşı altmış ile yetmiş arasındadır, yetmişi pek azı geçer” buyrulmuştur. Yetmiş yılın ise tamamı değil, mükellefiyet yani buluğ yaşından sonrası hesaplanmaktadır. Yani elli beş yılını ver, sonra sonsuz yılları satın al. Birisi bize, beş lira ver sana beş trilyon vereyim dese, biz de hayır olmaz desek, bize ne diye bakarlar, nasıl kelimeleri yakıştırırlar bir düşünelim. İşte Cenâb-ı Hak ile yapılan ticarette de elli beş yılını verip nice elli beş trilyon seneleri almayan kimseye de aynı yakıştırma yapılır. Bu, biz Ümmet-i Muhammed’e Rasûlullah (s.a.v) hürmetine yapılan bir ikramdır, az bir ömürle çok kazanç elde etmektir. O halde bize düşen, birazcık dişimizi sıkıp dinin emirleri gereğince yaşayıp selametle cennete girmektir. Bu, Allah’ın kolaylaştırdığına kolaydır. Allah’ım! Bizi, kolaylaştırdıklarından eyle… Âmin…
