Ekinlerde ve meyvelerde zekât/öşür var mıdır? Öşür’ün Kur’ân ve Sünnetten delili nedir?

SORU: Ekinlerde ve meyvelerde zekât var mıdır? Öşür’ün Kur’ân ve Sünnetten delili nedir?

CEVAP:

a) Evet, (ekinlerde ve meyvelerde – Meyve; ağaç mahsullerinden yenilen her şeyin adıdır-) zekât vardır… (Arazinin) sulandığı suların çeşidine göre, (topraktan) çıkanın onda birini veya onda birin yarısını (yani yirmide biri zekât/öşür olarak) verir…

b) Öşür; Kitap, Sünnet, İcmâ ve Ma’kul (kıyas) ile sabittir… Öşür, Allah Teâlâ’nın şu kavliyle farz kılınmıştır; “devşirilip toplandığı gün hakkını (öşrünü) verin…” (Enâm 6/141) Müfessirlerin çoğunluğu bu ayette ki “hak”’tan maksadın, öşür veya öşrün yarısı olduğunu söylemişlerdir… Bu ayet mücmel (yani öz ve özet) olup, (Tirmîzî’nin rivayet ettiği şu hadisi şerif) onu açıklamıştır; Rasûlullah (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Semanın (yağmurun) suladığı (mahsulde) öşür (onda bir zekât) vardır, kova veya dolapla sulanan (mahsulde) ise öşrün yarısı (yirmide bir zekât)vardır…” Ayette geçen “gün” lafzı hak’kın zarfıdır, verme’nin zarfı değildir (yani “gün” lafzı hak’kın yani öşrün o gün yani hasat günü sabit olduğunu ispat için olup, öşrü hemen hasat günü vermenin lazım geldiğini bildirmek için değildir. Binaenaleyh, hububatın zekâtı/öşrü hasat günü değil, ayıklanıp/temizlendikten ve ölçülüp de miktarı belli olduktan sonra verilir)…