SORU: Bir pazarda çalıntı vb. haram mallar olduğu bilinirse ne yapılır?
CEVAP:
Maldaki sebeplerden kaynaklanan şüphe…
Gasp, yağma, hırsızlık gibi gayr-i meşru yollarla elde edilmiş yiyecek maddeleri pazara götürülüp satılırsa, satın alan kişiler, satıcıların satmakta oldukları malın çoğunun haram olduğunu bilirlerse, malın helalini seçmek için sormaları vacip olur. Malın çoğu haram olmazsa soruşturmak verâdandır.
Ömer (r.a) Azerbaycan’daki Müslümanlara yazdığı bir mektupta: “Orada ölü hayvanları da boğazlar ve derilerini kullanırlar. Şer’î şekilde kesilenler ile murdar olarak ölenleri ayırın” diyerek soruşturmayı emretmiştir.
İbn-i Mesûd (r.a) da; “Siz bir memlekettesiniz ki kasapların çoğu Mecûsî’dir. Temiz kesilenlerle pis kesilenleri ayırmaya dikkat edin!” demekle soruşturmayı tahsis etmiştir.
Rasûlullah (s.a.v)’in, getirilen yiyeceğe “Sadaka mı, hediyemi mi?” diye sorması, Ebû Bekir’in kendisine süt getiren köleye -kölenin normalde bir malı olmadığı için- bu sütü nereden bulduğunu sorması, Hz. Ömer’in sütün tadını değişik bulduğu için getirilen sütten sorması, hep şüphe mevkiindendir… (İhyâu-Ulûmi’d-Dîn)
