SORU: Şafak nedir?
CEVAP:
Güneş battıktan sonra batı tarafına bak. (Güneşin) batımından sonra ufukta bir kırmızılık görürsün. (Bu kırmızılığın) ufukta kalması yaklaşık kırk dakika veya daha fazladır. (Sonra) bu kırmızılık yavaş yavaş gitmeye başlar. Bu kırmızılık gittikten sonra bunun peşi sıra ufka beyazlık gelir. İşte bu kırmızılık ve (bundan) sonra (gelen) beyazlıktan her birine “şafak” denilir…
Ebû Hanife (rh.a) şöyle demiştir: “Buradaki şafak(tan murad), beyazlıktır. Beyazlık gidince akşam (namazının) vakti çıkar ve yatsı (namazının) vakti girer(1)…”
(Ebû Hanife’nin) ashabı Ebû Yusuf ve Muhammed (rh.aleyhima) ise şöyle demiştir: “Şafak(tan murad) kırmızılıktır. Kırmızılık kaybolduğunda akşam (namazının) vakti çıkar ve yatsı (namazının) vakti girer…” (Teshîl li-Mesâi’l-Kudûrî)
(1) “Buradaki şafaktan murad, beyazlıktır.” Bu, İmam Ebû Hanife (rh.a)’in tercih ettiği (görüştür). Bu (görüş), Ebû Bekir Sıddîk, Ömer, Muâz ve Aişe (r.anhum)’un mezhebidir. (Bunu) “el-Bahru’r-Râik” sahibi zikretmiştir…
İbn-i Âbidîn; “el-Bahru’r-Râik”’e (yaptığı) “Minhatü’l Hâlık” diye isimlendirilen hâşiyesinde, “el-İhtiyâr”’dan naklen şöyle demiştir; (Şafaktan maksadın beyazlık olduğunu), “Abdürrezzak” Ebû Hüreyre (r.a) ve Ömer b. Abdulaziz’den rivayet etmiştir. “Beyhakî” kırmızı şafağı yalnızca İbn-i Ömer (r.anhuma)’dan rivayet etmiştir…
“İbn-i Huzeyme sahihi’nde” şöyle demiştir: Kırmızılık kaybolup da, (kırmızılıktan sonra gelen) beyazlık duruyor ise, yatsı (namazı) vaktinin girmesi şüphelidir (meşkûk) kesin (yakîn) değildir. Çünkü âlimler şafak hakkında ihtilaf ettiler. Bazısı; “(şafak) kırmızılıktır” dedi. Bazısı; (şafak) beyazlıktır” dedi. Şafak(tan maksadın) kırmızılık olduğu Nebî (s.a.v)’den, ilmen sabit olmamıştır…
