SORU: Öşrü ne zaman vermek gerekir? Mahsulden yer ise ödemesi gerekir mi?
CEVAP:
Fukahâ, ekin ve meyvelerin öşrünün ne zaman verilmesi gerektiği hususunda ihtilaf etmiştir…
(Mahsul henüz çağla olduğu vakit): Ebû Hanife ile Züfer, meyve belirip de bozulmayacağından da emin olunduğu vakit, öşrünü vermenin vacip olduğunu söylemişlerdir. Ekin ve meyve, kendisinden faydalanılacak safhaya ulaşınca, biçilmeyi hak etmese dahi yani hasat safhasında olmasa bile onlara göre hüküm budur…
Ebû Yusuf, biçilmeye hak kazandığı vakit yani hasat safhasında öşrünü vermenin vacip olduğunu söylemiştir…
İmam Muhammed ise, biçilip harmana konulduğu zaman vacip olduğunu söylemiştir…
İhtilafın faydası şurada görülür; yemişi çağla olduğu zaman yer veya âdete göre başkasına yedirirse, Ebû Hanife ile Züfer’e göre, yediğinin ve yedirdiğinin öşrünü öder. Ebû Yusuf’la Muhammed’e göre ise ödemez…
(Mahsulün hasat vakti geldiğinde): Hasat zamanı geldiğinde, ürünü devşirmeden/hasattan önce yerse, Ebû Hanife’yle Ebû Yusuf’a göre yediğini öder. Muhammed’e göre ise ödemez…
(Mahsul harmana getirildiği vakit): Mahsul harmana getirildiğinde ondan yer ise, İmamlarımızın hepsine göre ittifakla yediğini öder… (İbn-i Âbidîn, Zekât Bahsi)