SORU: Müslüman olmayan bir ülkeye pasaportla giren bir Müslüman, oradaki gayr-i Müslimlerle faiz, kumar veya fasit akitler yoluyla muamelelerde bulunabilir mi?
CEVAP:
Bu hususta Hanefi mezhebinde iki görüş vardır:
1- İmam Âzam ile İmam Muhammed’in görüşü:
İmam Âzam ile İmam Muhammed’e göre; dâr-u harbe pasaportla girmiş olan Müslüman bir kimsenin, bir dirhemi iki dirhem ile peşin veya veresiye olarak değişmesi yahut fasit akitler yoluyla elde edeceği bir maldan istifade etmesi caizdir…
Yani dâr-u harbe pasaportla girmiş olan Müslüman bir kimsenin, dâr-u harpteki gayr-i Müslimlerin mallarını rızaları olması şartıyla faiz, kumar veya fasit akitler (mesela şartlı akit ve lâşe satma gibi akitler) yoluyla alması caizdir. Çünkü onların malları Müslümanlar için mübahtır. Haram olan ise onlara hıyanet etmektir, zira onların ülkesine girdiği zaman, onlardan almış olduğu bir eman karşılığı girmiştir. Onları aldatmamayı, onlara hıyanet etmemeyi iltizam etmiştir. Dâr-u harbe pasaportla girmiş olan Müslüman bir kimsenin gayr-i Müslimlerden kendi rızalarıyla almış olduğu mal ise hıyanet değildir…
2- İmam Ebû Yusuf’un görüşü:
İmam Ebû Yusuf, Şafii, Malikî ve Hanbelî mezheplerine göre; bu gibi muameleler dâr-u harpte de olsa caiz değildir. O’na göre bir Müslüman nerede olursa olsun Müslümanlığın hükümlerini kabul etmiştir, ona aykırı olan bir şeyi yapamaz…
(İbn-i Âbidîn, Fetevây-i Hindiyye, Hukûk-u İslâmiye Kâmusu, Lübâb fî Şerhi’l-Kitâb, Hidâye, İhtiyâr, Mültekâ/Mevkûfât, Tebyînü’l-Hakâik Şerhu Kenzü’d-Dekâik, İnâye Şerhu’l-Hidâye, Fethu’l Kadîr, Düreru’l Hukkâm Şerhu Ğuraru’l Ahkâm, Bahru-Râik Şerhu Kenzü’d-Dekâik ve Mecmeu’l-Enhur Şerhu Mültekâ’l-Ebhur)
