SORU: Forex Sisteminden kazanç elde etmek caiz midir?
CEVAP:
1- Dövizi; inince almak, yükselince satmak suretiyle alışveriş yapmak caizdir. Çünkü burada kâr ve zarar ihtimali bulunmaktadır ve bu durumda döviz, mal gibidir. Ancak şu var ki, tıpkı “sarf” yani altın ve gümüşte olduğu gibi dövizin alım-satımının da “yeden bi-yed” yani her iki tarafın da peşin olması gerekir…
2- İngilizce “Foreign Exchange” kelimelerinin kısaltması olan FOREX, bir milletin para biriminin bir başka milletin para birimiyle takas edilmesine olanak sağlayan bir sistemdir. Bu sistemde döviz değişimleri fiziksel olmayıp, varsayıma dayanmaktadır…
3- Forex Sistemini sadece dövizin alınıp satılması olarak değerlendirmek mümkün değildir. Çünkü burada sahip olunan paranın çok üzerinde miktarlarda işlemler yapılabilmektedir. Mesela hesapta 1000 dolar varken 10.000 dolarlık işlem yapılabilmektedir. Böylece Forex Sisteminde bir nevi hayali alım-satım yapılmakta, varsayıma dayalı işlemler sonucunda kâr veya zarar ortaya çıkmaktadır ki böyle bir sistem caiz değildir…
Bir başka deyişle; “Forex Sistemi alım-satım üzerine değil, hayali işlemler üzerine kuruludur. Olmayan dövizlerin takas edilmesi ve bu şekilde kâr elde etme amacına kurulu bir sistem de ticaret değildir, ticaret olmayan bir sistem de caiz değildir…”
4- Forex sisteminde, yatırım yapacağınız teminatın 200 katına kadar pozisyon alabilme, işlem yapabilme limitiniz vardır. Yani yatırmış olduğunuz 1 dolar için size 200 dolarlık işlem yapma imkânı verilir. Dolayısıyla yatırımcıların yaptıkları fiziki işlemlere göre kullanılan kaldıraç oranında kâr etme imkânı vardır. Riskiniz ise yatırmış olduğunuz teminatla sınırlıdır. Hâlbuki normal alım-satımlarda yatırımcılar ellerinde olmayan bir malı satamaz ve normal alım-satımlarda bir satış işlemi oluşabilmesi için daha öncesinden mutlaka bir alış işleminin olmuş olması gerekir. Ancak forex piyasasında/sisteminde ise, bir paritede alış yapmadan, eğer o paritenin düşeceğini düşünüyorsanız direkt satış yapabilirsiniz. Dolayısıyla düşen piyasa koşullarında da kazançlar elde edebilirsiniz. Binaenaleyh, elde olmayan, satın alınmamış paranın satılması (madûmun satımı) fiilen teslim veya teslim şartı bulunmadığı için böyle bir sistem caiz değildir…
5- Bir akdin/sözleşmenin dînen geçerli olabilmesi için, akitte; “ğarar”, “cehalet”, “faiz”, “kumar”, “hata”, “hile”, “zorlama/ikrah” olmaması ve “fasit” şartların bulunmaması lazımdır. Forex Sistemi ğarar, aldatma, hile, müphemlik, tamamı elde olmayan bir parayla alışveriş yapılması gibi birçok batıl fonksiyona sahip olup, bundan dolayı bu sistem caiz değildir. Binaenaleyh bu sisteme ne şekilde olursa olsun katılmak, buradan bir kazanç sağlamak da caiz değildir…
Bu sistemde hesaptaki paranız aslında işlem yapabilmeniz için gerekli olan miktar değildir. Hesaptaki paranız, meydana gelebilecek zararı tahsil için sistemce alınan teminattır. Yani sisteme dâhil olan herkes kâr veya zarar edebiliyorken, tek zarar etmeyen, “Forex Firması”’dır…
6- Forex’in yukarıda anlatılan şekli göz önüne alındığında bu şekilde döviz alım satımını müşterileri adına yapan kuruluşlar ve şahıslar -açıkça bir vekâlet akdi bulunmasa bile- işlemi, müşterinin vekili olarak yapmış olmaktadırlar. Bu arada müşterinin forex firmasına verdiği/yatırdığı paranın 200 katına kadarını firma müşteriye ödünç vermekte ve bu para ile de firma döviz alıp satmaktadır. Forex firması bu parayı/ödünç vermeyi müşteriye borç verme niyetiyle değil kendileri için garanti olan kazancı sağlamak için vermektedir. Zira müşterinin yatırdığı teminat bulunup, eğer Forex Firması döviz alım-satımında zarar ederse, bu zarar müşterinin yatırdığı teminattan karşılanacaktır. Kâr edilirse de müşterinin hesabına yatırılacak, lakin Forex Firması da komisyon alarak kazanç sağlayacaktır. Yani burada bir “menfaat sağlayan ödünç verme” durumu vardır ki, bu da İslam Hukukunda caiz değildir…
7- Forex sisteminde, vekil/müvekkil adına yapılan alım-satım zarar ettiğinde zararın tamamını vekilin üstlenmesi gerekirken bu zararın “yalnızca vekilin yatırdığı teminat ile sınırlı” olması da keza İslam Hukukuna göre caiz değildir…
8- Son olarak, Forex Sisteminin topluma, ülke ekonomisine hiçbir faydası yoktur. Birikimlerimizi/tasarruflarımızı atıl halde bırakmayıp ekonomiye kazandırmak, topluma fayda getireceğinden daha hayırlı olacaktır…
Sonuç…
Yukarıda sayılan nedenlerden dolayı “Forex Sistemi” caiz değildir…
