SORU: Bulduğu definenin veya madenin beşte bir’ini devlete/beytü’l-mal’a vermesi gereken bir kimse, bu beşte bir’i devlete vermeyip fakirlere ve miskinlere dağıtırsa yahut kendisine harcarsa caiz midir?
CEVAP:
Bir kimse maden veya define (rikâz) bulur ve beşte bir’ini de devlete vermesi gerekirse, devlete vermesi lazım gelen bu beşte bir’lik kısmı fakirlere ve miskinlere sadaka olarak verebilir… Bulan kimse fakir ise, onu kendi nefsine harcayabilir. Keza bulan kişi bunu, usûl (yani babalar/dedelerine) veya furûuna (yani çocuklar/torunlarına) fakir iseler onlara da harcayabilir… Devlet başkanı bu durumu öğrendiğinde ise, bu kimsenin yaptığını geçerli sayar. Çünkü bu beşte bir’lik kısım fakirlerin hakkı olup, bu kimse de bu hakkı müstahakkına/ehline ulaştırmıştır. Zira bu kimse, define ve madeni bulma hususunda devlet reisi tarafından himayeye/korumaya muhtaç değildir. Bu durum, bâtınî malların zekâtı gibidir… (İbn-i Âbidîn, Zekât Bahsi)
