SORU: Namaz kılan kişi namazı esnasında yanılırsa ne yapar?
CEVAP:
Şayet namaz kılan kişi namazında yanılır[1] da (namazın) cinsinden bir fiil ilave ederse mesela; rükû’yu tekrar eder, bir rekât ekler veya bir vacibi eksik yaparsa -(örneğin) Fatiha okumayı terk eder veya (Fatiha’dan) sonra bir sûre (okumayı terk eder) veya ilk ka’deyi (oturuşu) terk eder veya iki teşehhütten (tahiyyattan) birisini (terk eder) veya vitir (namazında) kunut (duasını) terk eder veya iki bayram namazlarındaki tekbirleri (terk eder) veya imam gizli okunması gereken (namazda) açıktan okur veya açıktan okunması gereken (namazda) gizli okursa (bu) gibi (durumlarda)- son teşehhütten (tahiyyattan) sonra selam verir, sonra yanılmadan dolayı iki tane secde yapar, sonra ikinci kez (tekrar) teşehhüt (tahiyyat) okur ve selam verir…[2] (Teshîl li-Mesâi’l-Kudûrî)
[1] Unutmak ve yanılmak ne demektir? Fukahâya göre yanılmak ve unutmak aynı manaya gelirler… Bahır‘da Tahrir’den naklen şöyle denilmiştir: “Lügatte unutmakla yanılmak arasında fark yoktur. Unutmak ise, hâcet vaktinde bir şeyi hatırlayamamaktır…” Remlî diyor ki: “Cemîu’l-Cevâmi’de beyan edildiğine göre; “yanılmak”, bilinen bir şeyden gaflet etmektir ki, sahibi en küçük bir tembih ile kendine gelir. “Unutmak” ise bilinen bir şeyin yok olmasıdır…” Hekimler ise, “yanılmak”, “bir şeyin suretinin hafızada kalması şartıyla kuvve-i müdrikeden silinmesidir” diye tarif etmiş; “unutmak” ise “bir şeyin suretinin hem hafızadan hem de kuvve-i müdrikeden silinmesidir” demişlerdir ki, o zaman o sureti elde etmek için yeni bir sebebe ihtiyaç hâsıl olur… (Hâşiyetü İbn-i Âbidîn, Sehiv Secdesi Bahsi)
[2] Muhtar olan görüşe göre (sehiv secdesinden sonraki) son ka’dede (oturuşta) Nebî (s.a.v)’e salavat getirir ve dua okur… (Bazıları ise), “ihtiyata binaen her ikisinde de (yani hem sehiv secdesi yapmadan önce oturduğunda hem de yaptıktan sonra oturduğunda salavat ve dua) okur” denilmiştir…
