“Müftüler fetva verse de kalbine danış!” hadisini nasıl anlamalıyız?

SORU: “Müftüler fetva verse de kalbine danış!” hadisini nasıl anlamalıyız?

CEVAP:

Rasûlullah (s.a.v)’in, “Sana fetva verseler de kalbine danış!” sözünden murat; “Müftünün ‘caizdir, mübahtır’ dediği hususlarda kalbine danış” demektir. Yoksa müftünün haram dediği şeylerden kaçınmak zaten farzdır.

Aynı zamanda her kalbe de emniyet edilmez. Öyle vesveseli kalpler vardır ki her şeyden kaçınır; öyle de müsamahalı kalpler vardır ki her şeyde mutmain olur, huzur bulur. Bu iki kalbe de itibar yoktur. İtibar; meselenin inceliklerine murakabeye muvaffak olmuş müminin kalbinedir. Bu da kalpler içerisinde ender bulunan bir kalptir.

Fetva isteyen kimsenin mezheplerden en genişini, en kolayını ve en çok lehinde olanını araması caiz değildir. Ancak bu hükümden, şeriatta zaruret olarak addedilen durumlar hariçtir.

Son olarak şu rivayeti aktarmak istiyoruz: Bir kısım cemaat, ibadetlerin en ağırının hangisi olduğu hakkında konuşmuşlar ve verâ olduğuna karar vermişlerdi. Basra âbidlerinden Hasan b. Ebû Sinan onlara; “Benim için verâdan daha kolay bir şey yoktur. Çünkü beni düşündüren her şeyi terk ederim” dedi… (İhyâu-Ulûmi’d-Dîn)