SORU: İmam, Cemaat ve Münferit olarak namaz kılan kişilerin namazdaki kıraati hakkındaki hükümler nelerdir?
CEVAP:
1- Genel manada (mutlak olarak) kıraat bütün namazlarda farzdır
2- Fatiha suresini okumak vaciptir
3- Keza (Fatiha’dan) sonra bir sure veya üç ayet miktarı (Kur’ân) okumak da vaciptir. Genel manada (farz olan) kıraat bu iki vacipten (yani Fatiha veya zammı sureden) biri ile yerine getirilmiş olur
4- (Fatiha’yı okumanın vacip olması hükmünden) farz namazın üçüncü ve dördüncü rekâtı istisna eldir. (Farz namazların üçüncü ve dördüncü rekâtında) Fatiha’yı okumak sünnettir, farz da değildir, vacip de değildir
5- Kıraati, farzın ilk iki rekâtına tayin etmek vaciptir (yani farzın ilk iki rekâtında veya sadece birisinde kıraat yapmayı unutursa sehiv secdesi gerekir)
6- Fatiha’yı (zammı sureden) önce (okumak) vaciptir
7- Namaz kılan kişi, farzların ilki iki (rekâtından) sonraki (rekâtlarda) muhayyerdir. (Farzın ilk iki rekâtından sonrakilerde), isterse Fatiha’yı okur ki faziletli olan da bu olup, isterse de (Fatiha okumayıp) tesbihat yapar. Farzların ilk iki (rekâtından) sonraki (rekâtlarda) Fatiha’nın üzerine kıratta ziyade yapsa (zammı sure okusa) sehiv secdesi yapması gerekmez
8- Ne (kıraati) cehrî (açıktan okunan) namazda ne de (kıraati) hafî (gizli okunan namazda) imama uyan (cemaat) imamın arkasında okumaz. (Cehrî namazda da hafî namazda da cemaat imamın arkasında okumaz) çünkü Müslim’in rivayetine göre Nebî (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “İmam okuduğu zaman sizler susunuz…” (Müslim, Salât)
9- Sabah (namazının) iki rekât (farzında), Cuma (namazının iki rekât farzında), bayram namazlarının (iki rekâtında), akşam ve yatsı (namazlarının farzlarının) ilk iki (rekâtlarında) imam kıratı cehrî (açıktan) okur
10- Öğle ve ikindi (namazının) bütün rekâtlarında, akşam (namazının) üçüncü (rekâtında) ve yatsı (namazının) son iki (rekâtında) imam ve tek başına (münferit olarak namaz kılan) kişi kıraati hafî (gizli) okur
11- Tek başına (münferit olarak namaz kılan) kişi, imamın (kıraati) cehrî (okuduğu namazda), kıraati cehrî ve hafî yapmak hususunda muhayyerdir, yani her ikisi de (münferit kılana) caizdir
12- İmamın ve tek başına (münferit olarak namaz kılan) kişinin sabah ve öğle namazında “tıvâlü’l mufassal”(1) (surelerden okuması), ikindi ve yatsı (namazında) “vasat”(2) (surelerden okuması), akşam (namazında) ise “kısa”(3) (surelerden) okuması sünnettir. (Zikrettiğimiz) bu (husus) mukim kimse içindir. Seferi (yolcu kimse ise) kendisine münasip geleni okur… (Teshîl li-Mesâi’l-Kudûrî)
(1) Tıvâlü’l mufassal (sureler): Hucurât suresinden Burûc suresine kadar (olan sureler)
(2) Vasat (sureler): Târık suresinden Beyyine suresine kadar (olan sureler)
(3) Kısa (sureler): Zilzâl suresinden Kur’an’ın sonuna kadar (olan sureler)
