SORU: Hayızlı kadın temizlendiği zaman namazı ve orucu kaza etmesi üzerine farz olur mu? Bunun delili nedir?
CEVAP:
Hayızlı/âdetli kadın namaz kılamaz ve oruç tutamaz; temizlendikten sonra namazını kaza etmez, çünkü namaz, hayızlının zimmetinden aslî olarak düşer, kazaya dönüşmez. Ramazan orucuna gelince, hayızlı kadın temizlenince üzerine kazası farz olur.
Kazanın gerekli olması hususunda vaktin sonuna itibar edilir yani hayızlı kadın vaktin sonunda hayızdan temizlenirse ve namazın vakti de çıkarsa bu durumda o namazı kaza eder. Eğer namaz vaktinin sonunda hayız görmeye başlar ve bu vaktin namazını da henüz kılmamış bulunursa bu namazı kaza etmez…
Kadınların bu durumlarına sebep, Peygamberimiz (s.a.v)’den gelen rivayetlerdir. Onlardan bir kaçı şöyledir:
1- Âişe (r.anhâ) şöyle demiştir: “Rasûlullah (s.a.v) zamanında (âdetli) kadınlar orucu kaza ederler, ama namazı kaza etmezlerdi.”
2- Buhârî’de zikredildiği üzere Ebû Saîd el-Hudrî (r.a) şöyle demiştir: “Rasûlullah (s.a.v) Kurban veya Ramazan bayramında (namaz için) musallâya (namazgâha) çıktı. (Namazdan sonra) kadınlar kısmına geçti ve ‘Ey kadınlar cemaati! Sadaka verin, zira bana, sizler cehennem ehlinin ekseriyeti olarak gösterildiniz!’ buyurdular. Kadınlar: ‘Niye ey Allah’ın Rasûlü?’ dediler. Rasûlullah (s.a.v): ‘Lâneti çok yapıyorsunuz, kocalarınıza nankörlük ediyorsunuz. Ben, aklı ve dini noksan olanlar arasında, iradesi kavi erkeklerin aklını sizin kadar çelen birini görmedim’ buyurdu. Kadınlar: ‘Ey Allah’ın Rasûlü! Dinimizin ve aklımızın noksanlığı nedir?’ dediler. Rasûlullah (s.a.v): ‘Kadının şehadeti erkeğinin şehadetinin yarısı değil mi?’ buyurdu. Kadınlar: ‘Evet!’ dediler. Rasûlullah (s.a.v): ‘İşte bu, kadınların aklının noksanlığıdır. Kadınlar hayız oldukları zaman namaz kılmazlar, oruç tutmazlar öyle değil mi?’ diye sordu. Onlar: ‘Evet!’ dediler. Rasûlullah (s.a.v): ‘İşte bu, onların dinlerinin noksanlığıdır’ buyurdu.
Dinimiz kadınlara bu özel hallerinden ötürü kolaylık tanımış ve namazı kaza etmeyip sadece tutamadıkları Ramazan oruçlarını kaza etmelerini farz kılmıştır. Zira namaz her ayda ve her günde tekerrür etmektedir. Kazası zor olur. Ancak oruç senede bir defadır. Dolayısıyla kazası zor olmaz…
(Teshîl li-Mesâil Kudûrî, İhtiyâr, Cevheretü’n-Neyyire Şerhu Muhtasari’l-Kudûrî, Zuhaylî -dört mezhebe göre- İslam Fıkhı ve Neylü’l-Evtâr)
