Şayet zalim bir sultan/devlet başkanı zekâtları toplarsa, zekât eda edilmiş olur mu?

SORU: Şayet zalim bir sultan/devlet başkanı zekâtları toplarsa, zekât eda edilmiş olur mu?

CEVAP:

Zalim bir sultan/devlet başkanı zekâtları toplarsa bakılır;

Eğer topladığı zekât, zâhirî (açık yani görünen ve ortada olan sâimeler gibi) malların zekâtı ise ve sahibi de verirken zekâta niyet etmişse, mal sahibinden zekât sakıt olup binaenaleyh ikinci defa zekât vermesi lazım gelmez ve fetva da buna göredir. Zira sultanın zahiri malların zekâtını almaya salahiyeti vardır. Bazıları ise ihtiyatlı olanın ikinci defa zekât vermek olduğunu söylemişlerdir…

Eğer topladığı zekât, bâtınî (gizli yani meydanda olmayan altın, gümüş, zekât memuruna arzedilmeyen ticaret malları ve nakit paralar gibi) malların zekâtı ise ve sahibi de verirken zekâta niyet etmişse, bu kişiden zekât sakıt olmayıp tekrar vermesi gerekir. Zira sultan/devlet başkanının zâhirî malların zekâtını almaya hakkı vardır, ama bâtınî malların zekâtını almaya hakkı yoktur. Almaya hakkı olmayan bir şeyi ona vermek ise, zekâta niyet edilse bile sahih değildir ve fetva da buna göredir…

Bazıları ise, zalim devlet başkanı bir malı zorla alırsa ve mal sahibi de sultanın zorla aldığı bu malların bâtınî mallarının zekâtı olmasına niyet ederse, zekâtın sahih olacağını söylemişlerdir, zira devlet başkanları, üzerlerinde olan yükümlülüklerden (yani üzerlerindeki halkın haklarından) dolayı gerçekten fakirdirler. Lakin ihtiyatlı (ahvat) olan zekâtın tekrar verilmesidir… (İbn-i Âbidîn, Zekât Bahsi)