SORU: Mirasçı olmaya mani olan haller nelerdir? Kölelik, kâtil olma, mürted olma, kâfir olma hallerinden birisiyle veya başka sebepten dolayı mirastan mahrum olan kimse, başkasını gerek tamamen gerek kısmen mirastan mahrum edebilir mi?
CEVAP:
a) Mirasçı olmaya mani olan haller şunlar olup bu kişiler başkalarına mirasçı olamazlar: 1- Kölelik hali… (Müdebber, mükâteb veya ümmü veled de olsa köle, kimseye mirasçı olamaz…) 2- Kâtil olma hali… (Akrabasından birisini öldüren kişi ona kesinlikle mirasçı olamaz, bu durumda katl-i amd, katl-i şibh-i amd, katl-i hata ve şibh-i hata eşittir. Katl-i bi-sebeb müstesnadır…) 3- Din ihtilafı hali… (Müslüman, Hıristiyan ile Yahudi’ye mirasçı olamaz, onlarda Müslümana mirasçı olamazlar. Lakin Hıristiyan, Yahudi’ye; Yahudi de Hristiyan’a mirasçı olabilir…) 4- Memleket ihtilafı hali… (İslam memleketindeki zimmîye dâru’l-harpteki harbî mirasçı olamaz. Lakin Müslümanlar arasında memleket ihtilafı mirasçı olmaya mani değildir.)
b) Kölelik, kâtil olma, mürted olma, kâfir olma hallerinden birisiyle mirastan mahrum olan kimse, başkasını gerek tamamen gerek kısmen mirastan düşüremez/mahrum edemez. (Bu sayılanların haricinde) mirastan kendisi tamamen mahrum olan kişi, başkasını mirastan mahrum edebilir… (Mültekâ/Mevkûfât)