SORU: İhramlı iken hatmî otu, sabun ve delûkotu ile yıkanmak caiz midir?
CEVAP:
a) İhramlı kişi, başını ve sakalını hatmî (denilen kokulu bir ot) ile yıkamaktan sakınmalıdır. Çünkü bu kokudur yahut (baştaki bit gibi) böcekleri öldürür. (Hatmî; Irak’ta yetişen güzel kokulu bir bitkidir. Tedavide ve temizlikte kullanılır.) Sabun, delûk ve çöven bil’ittifak bunun hilafınadır. (Delûk; Hicaz’da yetişen çöven gibi bir ottur. Ancak çöven beyaz, o siyahtır. Bedeni rahatlatır kaşıntıları giderir)
b) Sabun ve üşnânla/çövenle (sabunotu) ile yıkarsa, bu hususta rivayet yoktur. Ulema bunlarda bir şey/ceza lâzım gelmediğini söylemişlerdir. Çünkü koku değildir. (Üşnân; çöven otu olup, hem tedavide hem de temizlikte kullanılır.) İhramlı kişi, (bit vb.) böcekleri de öldürmez. Bu talîlin muktezası, ceza kurbanı ve sadakanın bil’ittifak vacip olmamasıdır. Onun için “Ulema ona bir şey lâzım gelmediğine ittifak etmişlerdir” denilmiştir.
Ancak bazı Hanefi kaynaklarında “Kokusuz da olsa sabun ile yıkanmak caiz değildir, mekruhtur” denilmiştir.
(İbn-i Âbidîn, Bahru’r-Râik Şerhu Kenzu’d-Dekâik, Şerhu’l Vikâye, Teshîl li Mesâil Kudûrî, Fetevây-i Hindiyye, Mültekâ/Mevkûfât, Cezîrî -dört mezhebe göre- İslam Fıkhı ve Zuhaylî -dört mezhebe göre- İslam Fıkhı)
