Definenin veya eşyanın üzerinde İslam alameti yani Müslümanlara ait olduğuna dair bir işaret veya alamet bulunursa hükmü nedir?

SORU: Şayet bulunan definenin veya eşyanın üzerinde İslam alameti yani Müslümanlara ait olduğuna dair bir işaret veya alamet bulunursa hükmü nedir?

CEVAP:

Bulunan definenin, para, silah, alet, ev eşyası, yüzük taşları ve kumaş gibi malların üzerinde İslam alameti yani Müslümanlara ait olduğuna dair bir işaret veya alamet bulunursa, bu, buluntu mal (lukata) hükmünde olup bunlardan beşte bir alınmaz. Çünkü Müslümanların malı ganimet olmaz…

Buluntu malın (lukatanın) hükmü ise, bu mala sahip çıkan/arayan çıkmayacak zannı hâsıl oluncaya kadar, mescitlerin kapılarında, çarşı-pazarlarda ilan olunmasıdır. Sonra bulan kimse fakir ise bu malı kendisine harcar, eğer kendisi fakir değilse -tazmin etme şartıyla- başka bir fakire verir… (İbn-i Âbidîn, Zekât Bahsi)

Yine İbn-i Âbidin’in başka bir baskısında, bu konunun devamında şöyle denilmiştir: İlan (müddeti) malın azlığına ve çokluğuna göre değişir. Şöyle ki, Ulemanın beyanına göre, 10 dirhem ve daha fazlası 1 sene ilan edilir. 10 dirhemden aşağısı, 3 dirheme kadar 1 ay ilan edilir. 3 dirhemden aşağısı 1 dirheme kadar 1 hafta ilan edilir. 1 dirhemden aşağısı ise 1 gün ilan edilir. 1 kuruş gibi değeri pek az olan şeylerde ise, bulan kimse, sağına soluna bakınarak, buluntu malı bir fakirin avucuna koyar…