SORU: Çalışabilen bir Müslümanın dilenmesi haram mıdır? Bir kişinin dilenmesi ne zaman caiz olur? Bir günlük yiyeceği olan kişinin dilenmesi helal midir? Bir kimse dilenmekten de aciz kalırsa, bunu bilen kimsenin üzerine bu kişiyi doyurmak veya doyuracak kimseye onun halini bildirmek farz mıdır?
CEVAP:
Çalışabilecek her Müslümanın çalışması lazımdır. Çalışarak geçimini temin etmekten tamamen aciz olan bir kimsenin dilenmesi lazımdır. Zira dilenmek de bir nevi kazançtır… Çalışabilen her Müslüman için dilenmek haramdır… Bir Müslüman yüksek himmet sahibi olup, onun ruhu dilenciliğe tenezzül etmez. Ancak kazançtan tamamen aciz kalırsa dilenebilir. Çalışmaktan aciz kalan bir kimse dilenmeyi bırakıp da açlıktan ölürse, günahkâr olur. Bu durumdaki bir kimsenin dilenmesi zillet sayılmaz. Zira Rasûlullah (s.a.v); “Dilenmek, kulun en son kazancıdır…” buyurmuştur… Bir günlük yiyeceği olan kişinin dilenmesi helal değildir…
Bir kimse dilenmekten de aciz kalırsa, bilen kimsenin üzerine bu kişiyi doyurmak veya doyuracak kimseye onun halini bildirmek farz olur. Zira Rasûlullah (s.a.v); “Herhangi bir kimse zengin bir kavim arasında aç olarak ölürse, o zengin kavimden Allah’ın zimmeti ve Rasûlullah’ın zimmeti berî olmuş olur…” buyurmuştur.
Mescidin içerisinde dilenenlere para vermek mekruhtur. Zira eserde şöyle varit olmuştur: “Kıyamet gününde Allah’ın buğzuna uğramış olan kişiler kalksın diye nida edildiğinde, mescit içinde dilenenler kalkacaklardır…” Bazıları, “Mescit içinde dilenenler, cemaatin omuzlarını çiğnemezler ve namaz kılanların önlerinden de geçmezlerse mescit içinde onlara para vermek mekruh değildir” demişlerdir ve muhtâr olan da budur. Zira Rasûlullah (s.a.v) zamanında mescit içerisinde dilenciler isterlerdi. Hatta Ali (r.a)’ın namazda iken yüzüğünü tasadduk ettiği rivayet edilmiştir… (Mültekâ/Mevkûfât)
